Aan Staverden (een buurtschap in de provincie Gelderland) werden in 1298 stadsrechten verleend door graaf Reinoud I van Gelre. In 1309 werden de
verleende stadsrechten bevestigd door de Duitse keizer. Rond 1320 werd het idee echter opgegeven om van Staverden een stad te maken. Graaf Reinoud had in deze tijd de
ambitie om deze plaats te ontwikkelen tot een stad, maar zover is het echter nooit gekomen.
Het eind 13e eeuw gebouwde stenen gebouw werd in de loop van de 14e eeuw door de zoon van Reinoud versterkt en omgevormd tot een hof, later een kasteel.
Vanwege de verleende stadsrechten wordt Staverden ook wel 'de kleinste stad' van Nederland en de Benelux genoemd. Staverden telde in 2018 zo'n 30 inwoners.
Met zijn grote aantal bouwwerken mag Staverden zich een 'kasteel-nederzetting' noemen. In het hele gebied liggen 45 rijksmonumenten, waaronder het kasteel,
het koetshuis en de oranjerie.
Bijzondere verhalen rondom Kasteel Staverden:
De geest van gravin Eleonora:
In de kasteelgracht bevindt zich een eiland (Leonorapol) met een gedenksteen voor gravin Eleonora. Op de steen staat het opschrift 'Leonora 1353'. Volgens de legende kwijnde
Eleonora aan het begin van de 14e eeuw na een liefdesdrama op Staverden weg en stierf. Haar geest zou nog altijd rondwaren als de 'Zwarte Vrouw van Staverden'.
Nog steeds zou het niet veilig zijn om na 12 uur ‘s nachts de kasteeltuin te betreden. Wie de Zwarte Vrouw ontmoet, kan het niet lang meer navertellen…
Witte pauwen:
Op het landgoed lopen zeldzame witte pauwen rond. Dit is een traditie die begon rond 1400. In die tijd woonden er leenmannen op Staverden. Ze beheerden en bewaakten het
landgoed voor de eigenaren, de Gelderse hertogen. Ze hadden de verplichting om witte pauwen te houden, zodat ze pauwenveren konden leveren voor de helm van de hertog.
Landgoed Staverden wordt daarom ook wel ‘De witte pauwenburcht’ genoemd. De pauwenveren worden tegenwoordig jaarlijks aangeboden aan de commissaris van de koning in Gelderland.
Flora:
Staverden is een botanisch paradijs. Er groeien meer dan 20 verschillende planten die op de rode lijst van zeldzame en bedreigde soorten voorkomen. In totaal komen er 300
verschillende planten voor op het landgoed en het omringende natuurgebied.
Uddelaer:
In het koetshuis is de ambachtelijke bierbrouwerij en 'brewpub' de Uddelaer gevestigd. Er zijn 6 speciaal bieren op de tap te proeven. Flesjes Uddelaer worden bij een zeer
beperkt aantal slijterijen/supermarkten verkocht, om het bier speciaal te houden. De slogan is 'Altijd goed gezelschap'.