In 1912 richtte een aantal bezorgde particulieren in Arnhem de Vereeniging Nederlandsch Openluchtmuseum op. Ze zagen dat door de toenemende
industrialisatie en verstedelijking een grote rijkdom aan Nederlandse tradities en regionale verscheidenheid verloren dreigde te gaan. De stichters pachtten het
landgoed De Waterberg van de gemeente Arnhem. Zes gebouwen werden naar het terrein overgebracht en op 13 juli 1918 opende het Nederlands Openluchtmuseum zijn poorten.
In 1941 werd het museum het Rijksmuseum voor Volkskunde en de oude vereniging de Vrienden van het Nederlands Openluchtmuseum. Tijdens de slag om Arnhem bood het museum
onderdak aan evacués en verzetsmensen, totdat het oorlogsgeweld ook hen verdreef. De oorlogshandelingen verwoestten niet alleen enkele gebouwen, maar ook de verzameling
streekdrachten en de beschilderde meubels gingen verloren.
In 1987, het museum bestond toen 75 jaar, dreigde toenmalig minister Elco Brinkman het museum te sluiten. Daarna volgde een onzekere tijd om het voortbestaan van het museum.
Op 1 januari 1991 nam de stichting Het Nederlands Openluchtmuseum het zelfstandig voortbestaan op zich en ontstond het museum in zijn huidige vorm.
In mei 2005 werd het Openluchtmuseum gekozen tot Europees museum van het jaar!
